MDT Mentale Druk Toolkit getest

04 juni 2025
In opdracht van MDT heeft het onderzoeksbureau Afdeling Buitengewone Zaken (ABZ) onderzocht hoe MDT kan inspelen op de mentale druk die jongeren ervaren. Het onderzoek liet zien dat jongeren dit onderwerp moeilijk bespreekbaar vinden, niet altijd begrijpen waar de druk vandaan komt en behoefte hebben aan een veilige omgeving waarin zij zich gehoord voelen.

Op basis van deze bevindingen is een toolkit ontwikkeld die MDT-organisaties ondersteunt bij het bespreekbaar maken van mentale druk onder jongeren. De toolkit bestaat uit de volgende tools:

·       Safety first

·       Handleiding peer-to-peer

·       Tijdgeesttool

·       Posters

·       Gespreksbekers

·       Vragenkaart

·       Feedbackformulier

De tools zijn ook getest bij de MDT-organisatie R-Newt in Dordrecht, binnen het MDT-project: NXT-Up. Twee jongerenwerkers deelden hun ervaring met de inzet van de tools. NXT-Up is een MDT-programma waarin jongeren de ruimte krijgen om hun talenten te ontdekken, vaardigheden te ontwikkelen en aan de slag te gaan met een eigen idee. In een traject van 12 weken staan hun persoonlijke motivatie, ambities en dromen centraal. Jongeren leren door iets te doen voor een ander en kiezen daarbij uit drie richtingen: discover yourself, develop yourself of do it yourself.

Gebruik van de tools

‘Tijdens het onderzoek hebben wij geëxperimenteerd met verschillende tools. Het viel ons al snel op dat de tools een laagdrempelige manier zijn om mentale druk onder jongeren bespreekbaar te maken. Eén fijne tool zijn bijvoorbeeld de gesprekskaartjes. Deze kaartjes waren een goede manier om het gesprek op gang te brengen over thema’s zoals mentale druk en overbelasting.

Het was bijzonder om te zien hoe de gesprekskaartjes leidden tot open en eerlijke gesprekken tussen jongeren onderling. Ze bleken een goed middel om ervaringen over mentale druk bespreekbaar te maken, ervaringen die normaal misschien moeilijk geuit worden.’

Wat vonden de jongeren ervan?

‘Jongeren vonden het fijn om het gesprek aan te gaan. De tools boden een manier om dat gesprek op gang te brengen. Ze gaven aan dat ze zichzelf daardoor ook beter hebben leren kennen. De intentie was om het gesprek aan te gaan, zonder nadruk op “we gaan het nu over mentale gezondheid hebben”. Het ging juist ook over plezier, geluk – het maakte niet uit waarover precies. Door vragen te stellen zoals “hoe zat je erbij?”, ontstond er extra bewustzijn om het gesprek op een laagdrempelige manier aan te pakken.

Het thema ‘druk’ bleek veel aansprekender dan ‘mentale gezondheid’. Jongeren worden niet warm van het idee: “we gaan het hebben over mentale gezondheid”. Een luchtige manier van insteken werkte beter en de tools boden daar handvatten voor.’

Peer to peer

‘De peer to peer methodiek van de tools sprak ons ook aan. Jongeren gaan makkelijker het gesprek met elkaar aan. Doordat ze in dezelfde leeftijdscategorie zitten en vergelijkbare ervaringen kunnen delen, zitten ze op dezelfde golflengte. De tools boden daarbij handvatten om het gesprek op gang te brengen. Wel is het belangrijk dat er voldoende aandacht is voor de begeleiding en ondersteuning voor het gebruik van deze tools. Als je wil dat iedereen in jouw organisatie er gebruik van maakt, dat je mensen ook hierin moet trainen.

Het viel ons ook op dat het werken met de methodiek van de tools ook door de jongeren zelf werd overgenomen. Dat zag je terug in hoe ze elkaar adviseerden en in de gesprekken die ze met elkaar voerden. Jongeren hebben de vragen uit de tools onthouden en zijn die op een gegeven moment zelf gaan inzetten. Het gebruik van de tools is vanzelfsprekend geworden. De gesprekskaartjes waren daardoor gaandeweg zelfs minder nodig!’

MDT Mentale Druk Toolkit

Benieuwd naar de toolkit en wil je er zelf mee aan de slag? Je vindt alle onderdelen via de button hieronder!

MDT Mentale Druk Toolkit
Er is een oude browser gedetecteerd.
Helaas wordt deze website hierbij niet ondersteund. Upgrade naar een nieuwe versie van Microsoft Edge, Google Chrome of Mozilla Firefox om de website te bezoeken.