MDT heeft drie pijlers:
- iets doen voor een ander en/of de samenleving,
- talentontwikkeling, en
- betekenisvolle ontmoetingen.
Regelmatig krijgt MDT de vraag wat er nu precies bedoeld wordt met deze drie pijlers en hoe dit er in de praktijk uit kan zien. De kwaliteit van een MDT-traject hangt onder meer af van de invulling van de drie pijlers. Als uitvoeringsorganisatie ben je verantwoordelijk voor die inrichting binnen jullie project. Een waardevolle, maar misschien ook lastige taak. MDT is daarom de afgelopen tijd druk bezig geweest om de visie op de drie pijlers te verduidelijken, en succesfactoren en tips te verzamelen. In een drieluik aan nieuwsberichten deelt MDT dat graag met je.
In dit derde deel staan we stil bij de handvatten (drie per pijler) en tips. In de vorige items zijn de definities, doeleinden en succesfactoren van de pijlers aan bod gekomen.
Iets doen voor een ander en/of de samenleving
Handvatten
- Er
bestaat grote diversiteit binnen ‘iets doen voor een ander en/of de
samenleving’.
- Direct vs. indirect iets doen voor een ander. Denk aan het schrijven van een advies voor een maatschappelijke organisatie (indirect) en het samen sporten met nieuwkomers (direct). Of denk aan het aanleggen van een stuk natuur in de buurt waar de impact direct zichtbaar is versus het advies voor de gemeente waarvan de impact pas op latere termijn zichtbaar zal zijn in de betreffende gemeente of wijk.
- Iets doen voor een individu vs. iets doen voor de samenleving. Denk aan het begeleiden van een jongere met een beperking tijdens het klimmen (individu) of het starten van een campagne over plastic oprapen in de omgeving (samenleving).
- Geef jongeren autonomie en flexibiliteit.
- Om de kans op een positieve eerste ervaring te vergroten is het belangrijk om de jongere autonomie en flexibiliteit te geven. Dat geeft jongeren meer plezier en bereidheid om het voor een langere periode te doen. Denk aan jongeren die maatje zijn van een oudere. Zij kunnen zelf wekelijks een afspraak maken met de oudere in plaats van verplicht op dinsdagmiddag de oudere te ontmoeten.
Tip: benoem ook wat de jongeren er zelf uit halen, en benoem dat al tijdens de wervingsperiode. Deel ervaringen van jongeren die hen voor gingen.
- De betekenis van ‘iets doen voor een ander’ verduidelijken.
As een MDT-organisatie zelf inzichtelijk heeft op welke manier zij iets doen voor een ander en welke impact zij daarmee maken, dan is het voor de organisatie ook makkelijker om dat duidelijk te maken aan de MDT-jongeren. Aan de hand van impact management kan een MDT-organisatie zelf een goed begrip krijgen van de impact die activiteiten hebben.
Uit MDT-onderzoek komt naar voren dat:
- een behoorlijk grote groep jongeren die meedoet aan MDT anders geen vrijwilligerswerk zou doen.
- er positieve samenhang is tussen zinvol werk tijdens MDT en waardering voor MDT.
- deze pijler aan de voorkant bij jongeren vaak niet de belangrijkste motivator is om mee te doen met MDT, maar wel dé pijler is die jongeren tijdens de MDT veelal het meest verrast. Dit ‘maakt’ MDT echt voor hen.
Talentontwikkeling
Handvatten
- Het bieden van succeservaringen
Door ervoor te zorgen dat jongeren in hun ontwikkeling succeservaringen beleven bij MDT, worden zij extra bevestigd en gestimuleerd in hun ontwikkeling. Dit draagt op een positieve manier bij aan het zelfbeeld van de jongeren. Het is hierbij belangrijk om als begeleider de succeservaring te benoemen, dat kan namelijk helpen om de jongere bewust te laten worden van het eigen succes. Juist ook de ogenschijnlijk kleine stapjes doen ertoe.
Tip: houd
gedurende de MDT als begeleider een klein logboek bij waarin je de
tussentijds behaalde doelen en viermomenten noteert, zodat je dat later als
input kan gebruiken voor het invullen van het MDT-certificaat. Op deze manier wordt
het certificaat echt een persoonlijke erkenning van hun traject en doorgemaakte
ontwikkeling.
- Begeleiding van jongeren bij de doe-plekken
Voor de begeleiding op de doe-plekken zijn twee elementen van belang:
- Het bieden van algemene begeleiding, en zorgen voor voldoende tijd en kennis bij de organisaties van de doe-plekken daarvoor. Onder algemene begeleiding verstaat MDT alle activiteiten die de organisaties van de doe-plekken ondernemen om jongeren te helpen bij te dragen aan de drie pijlers van MDT.
- Het bieden van ontwikkelgerichte begeleiding. Het is belangrijk dat een jongere op de doe-plek naast algemene begeleiding om zijn activiteiten te kunnen uitvoeren ook begeleiding krijgt die zich richt op de persoonlijke ontwikkeling van de jongere.
Tip: samen
ontwikkelen. Groepsgevoel is van grote meerwaarde voor jongeren. Door zich
onderdeel te voelen van een groep en samen te ontwikkelen, kunnen jongeren
elkaar helpen en van elkaar leren.
- Verschillende
vormen van begeleiding.
Jongeren kunnen op meerdere manieren begeleid worden:
- Praktische begeleiding of ontwikkelgerichte begeleiding. Zoals net besproken bij het eerste punt.
- Begeleiding in een groep of individueel. Beide vormen zijn waardevol, het één is niet beter dan het andere. Bij het maken van een afweging daarin is het goed om te kijken naar de groep jongeren en ieders leerdoelen. Daar waar ze elkaar bijvoorbeeld kunnen helpen en/of juist hetzelfde willen leren, kan het waardevol zijn voor groepsbegeleiding te kiezen.
- Begeleiden of het bieden van hulpverlening. Het is goed om als begeleider scherp te hebben of je begeleiding biedt in het persoonlijke ontwikkelproces van de jongeren of dat de begeleiding doorschiet in het bieden van hulpverlening. Voor dat laatste ben je als begeleider niet verantwoordelijk. Mocht de jongere wel behoefte hebben aan hulpverlening, verwijs de jongere dan door naar de juiste instanties. Mocht blijken dat jongeren al hulpverlening hebben en mochten zij er akkoord mee zijn, kan het waardevol zijn om aan het begin van (en eventueel tijdens) het traject contact te hebben met de hulpverleners om te horen wat mogelijk voor de jongeren belangrijk is tijdens het MDT-traject.
De vorm van
begeleiding kan gedurende het MDT-traject veranderen en meermaals afgestemd
worden op de behoeften van de jongeren. Verschillende vormen kunnen elkaar dus
afwisselen en elkaar versterken.
Uit MDT-onderzoek komt naar voren dat er een positief verband is tussen:
- Nuttige training/goede begeleiding en het ontwikkelen vaardigheden
- Ontwikkelen van vaardigheden tijdens MDT en waardering voor MDT
Deze positieve verbanden laten nog eens zien wat het belang is van persoonlijke ontwikkeling tijdens het MDT-project
Betekenisvolle ontmoetingen
Handvatten
1. Onderscheid tussen waar en hoe de ontmoeting plaatsvindt.
Een ontmoeting kan op meerdere plekken en op verschillende
manieren plaatsvinden. Binnen MDT maken we een onderscheid tussen ontmoetingen:
- Binnen of buiten
de MDT-groep: jongeren die aan hetzelfde MDT-project meedoen
kunnen elkaar daar ontmoeten. Ook kunnen jongeren die aan een MDT-project
meedoen buiten de andere MDT-jongeren om andere mensen ontmoeten tijdens hun
MDT.
- Bewuste of onbewuste ontmoetingen: er is de mogelijkheid om beide partijen aan de voorkant voor te bereiden op de ontmoeting en hen er bewust van te maken dat ze op een bepaald moment een ander gaan ontmoeten, denk aan de jongeren die een geschiedenisverhaal zullen gaan ophalen bij een ouder iemand. Het kan ook dat de ontmoeting plaatsvindt zonder dat de partijen zich daar bewust van zijn, denk aan de jongeren die samenwerken om een evenement te organiseren.
- Meerdere ontmoetingen met dezelfde personen of meerdere ontmoetingen met diverse personen. Soms kan het heel waardevol zijn voor de jongere en/of de ander om elkaar vaker te ontmoeten en een band op te bouwen, denk aan jongeren die gedurende hun MDT-traject een maatje zijn voor iemand. En soms kan het juist waardevol zijn om gedurende het MDT-traject verschillende mensen te ontmoeten, denk bijvoorbeeld aan jongeren die op meerdere plekken in de buurt het verschil willen maken.
MDT verkiest het één niet boven het ander. Het is
belangrijk om per MDT-project en per doelgroep te kijken wat voor soort
ontmoetingen op dat moment het best passen
2. Ontmoetingen tussen twee partijen
Een ontmoeting vindt altijd plaats tussen twee mensen of
groepen. MDT wil betekenisvolle ontmoetingen stimuleren voor beide partijen.
Voor zowel de jongere als de ander zou het een positieve ervaring moeten zijn.
MDT stimuleert daarom dat in het faciliteren van betekenisvolle ontmoetingen
zowel aandacht is voor wat de jongere nodig heeft als ook voor wat de ander
nodig heeft.
3. Leerdoelen van de jongeren
Het kan zijn dat jongeren specifieke leerdoelen hebben
met betrekking tot ‘anderen ontmoeten’. Mocht dat het geval zijn, vindt MDT het
belangrijk dat daar binnen het MDT-project op ingespeeld wordt, zodat de
ontmoetingen zo betekenisvol mogelijk zijn voor de jongeren.
Tip: heb oog voor
mogelijke spanningen en risico’s wanneer mensen/groepen elkaar ontmoeten. Zo
kunnen mensen bijvoorbeeld onzeker zijn over hun eigen sociale vaardigheden, of
kwetsbare groepen kunnen een ontmoeting op zichzelf al erg spannend vinden.
Tip: het is belangrijk
om ook bij de jongeren zelf hun wensen en behoeften ten aanzien van ‘anderen
ontmoeten’ op te halen. Naar welke betekenisvolle ontmoetingen zijn zij op
zoek?
Samen staan de pijlers sterker
MDT ziet er grote meerwaarde in als de drie pijlers
binnen een MDT-traject aan elkaar verbonden worden. Iedere pijler op zichzelf
heeft een belangrijke waarde, maar de waarde van MDT is groter door de
combinatie van alle drie de pijlers. Dit vanwege de manier waarop de pijlers
elkaar kunnen versterken.
De pijlers kunnen elkaar op verschillende manieren
versterken. Denk aan het inzetten van de ontwikkelde vaardigheden en talenten
(pijler talentontwikkeling) bij de vrijwillige activiteiten die een jongere
uitvoert voor een ander en/of de samenleving (pijler iets doen voor een ander).
Of denk aan jongeren die tijdens het ontmoeten van andere mensen (pijler
betekenisvolle ontmoetingen) kunnen oefenen met de sociale vaardigheden die de
jongeren graag willen ontwikkelen tijdens hun MDT-traject (pijler talentontwikkeling).
Denk tot slot aan het faciliteren van ontmoetingen (pijler betekenisvolle
ontmoetingen) tussen de jongeren en de doelgroep waar de jongeren zich voor
inzetten tijdens het MDT-project (pijler iets doen voor een ander).
Juist de verschillende manieren waarop ieder MDT-project
de pijlers invult, is wat MDT zo mooi maakt. MDT is daarom ook altijd op zoek
naar mooie voorbeelden van hoe in MDT-projecten de pijlers vorm krijgen en
worden ingevuld. Wil je jouw ervaringen of verhaal delen? Neem dan contact op
met ons via mdt@doemeemetmdt.nl.
