'Mijn boodschap is dan ook: ga vooral het gesprek aan!’

Van 26 september t/m 2 oktober is het de Week tegen Eenzaamheid. De Week tegen Eenzaamheid wordt in het kader van het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid georganiseerd door het ministerie van VWS. Wij gingen in gesprek met Tom van Ketel, die sinds 1 mei 2024 kwartiermaker Eenzaamheid is bij MDT. We vroegen hem hoe hij in aanraking kwam met MDT en het thema eenzaamheid, en wat MDT volgens hem op dit thema zou kunnen betekenen.

Week tegen Eenzaamheid

Tom vertelt: ‘Het belang van de week is dat we met alle organisaties die in Nederland met eenzaamheid bezig zijn, laten zien wat er allemaal rondom dit thema gebeurt en aandacht vragen voor de maatschappelijke uitdaging.’ Het speelt onder alle generaties, niet alleen bij ouderen. Zo voelt twee derde van de Nederlandse jongeren voelt zich minstens één keer maand eenzaam.

‘Er zijn ontzettend veel goede initiatieven, waaronder Eén tegen eenzaamheid en andere landelijke coalities. Daarnaast zijn er in veel gemeenten ook coalities die op lokaal niveau activiteiten organiseren. Toch is het een uitdaging om op lokaal niveau meer ruimte te krijgen voor structurele activiteiten voor jongeren die kampen met gevoelens van eenzaamheid.'

'Eenzaamheid speelt onder alle generaties, niet alleen bij ouderen.'

Eenzaamheid onder jongeren

Eén op de vier jongeren voelt zich eenzaam. En toch wordt hier door jongeren weinig over gesproken. ‘Het stigma rondom eenzaamheid gaat heel vaak richting de oudere doelgroep. Bij jongeren ligt er een taboe op het onderwerp. Velen vinden het moeilijk om daarmee geassocieerd te worden. Ik merk gelukkig wel dat steeds meer gemeenten zien dat het ook bij jongeren speelt.’ Tom geeft aan dat er veel potentie ligt in het in contact brengen van de verschillende generaties, zoals vaak gebeurt bij maatjesprojecten. ‘Ouderen kunnen voor jongeren heel relativerend werken en andersom brengen jongeren nieuwe frisse energie.’

'Het belangrijkste bij het tegengaan van eenzaamheid is vaak dat je werkt aan persoonlijke ontwikkeling en zelfvertrouwen.'

Starten met het thema

Maar wat heeft Tom ertoe gezet zich in te zetten tegen eenzaamheid? 'Het zaadje om me in te zetten op dit thema is geplant tijdens mijn zeven jaar bij Stichting Life Goals. Ik was nauw betrokken bij het MDT-project 'Set Your Life Goals'. Dit project helpt via de positieve bekrachtiging van sport mensen die het (tijdelijk) wat moeilijker hebben in de samenleving om weer mee te doen. Zonder het woord eenzaamheid te noemen, gaat het daar wel vaak om: meedoen, erbij horen en onderdeel zijn van een team.’

‘Uit mijn professionele ervaring heb ik gemerkt dat het belangrijkste bij het tegengaan van eenzaamheid is dat je werkt aan persoonlijke ontwikkeling en zelfvertrouwen van de mensen die eenzaamheid ervaren.’ Want dat is volgens Tom nodig om weer een sociaal netwerk op te bouwen en contacten te leggen. 'En laat dat nu ook de kern van MDT zijn! Ik denk dat je dus kunt stellen dat MDT in de basis bijdraagt aan het tegengaan van eenzaamheid.’

MDT en eenzaamheid

‘Wat ik zo mooi vind aan MDT is dat veel projecten met het thema eenzaamheid bezig zijn zonder het expliciet te noemen. Uit gesprekken met jongeren blijkt ook dat het juist op die manier goed werkt.’ Maar tegelijkertijd ligt daar ook de uitdaging van het thema, geeft Tom aan: ‘Eenzaamheid is heel breed, het is een gevoel. Dus het is belangrijk dat je, als je echt gaat nadenken over het oplossen van dat thema, goed nadenkt over wat mensen ervaren en wat ze zouden willen doen. Waar zit het probleem en waar kan je hen ondersteunen? Daar kom je pas achter als je met je potentiële deelnemers in gesprek gaat.’

'Door jongeren voorop te stellen bij het maken van je plannen, kunnen er hele innovatieve en creatieve ideeën ontstaan.'

Bij dit soort gesprekken om de wensen boven water te krijgen, zullen jongeren zich misschien wat minder snel uitspreken over dit thema, vertelt Tom. ‘Maar je hoort vaak wel dat het terugkomt in andere dingen. Dat ze bijvoorbeeld aangeven dat ze het leuk zouden vinden om onderdeel te zijn van een team of nieuwe mensen willen ontmoeten.’ Als je merkt dat jongeren willen meedenken, benadrukt Tom dat het van belang is om goed naar hen te luisteren: ‘Door jongeren via de MDT-werkwijze voorop te stellen bij het maken van je plannen, kunnen er hele innovatieve en creatieve ideeën ontstaan. En als die ideeën vanuit de jongeren komen, zijn ze vaak erg gemotiveerd om deze ook uit te voeren.’

Zelf aan de slag

De Week tegen Eenzaamheid is ook weer een mooi moment om bij je eigen acties stil te staan. Juist omdat iedereen soms wel eens gevoel heeft van hé, hoor ik er wel bij? ‘Ik heb dat zelf ook. Eenzaamheid is op die manier een maatschappelijke uitdaging die ons allemaal raakt, en waar we allemaal iets kunnen doen. Door bijvoorbeeld een praatje aan te gaan met iemand of iemand gedag te zeggen, om die drempel te verlagen die zó groot lijkt. Zo’n klein gebaar maakt al veel impact, want misschien is het wel het enige praatje dat iemand heeft de hele week.’

‘Zelf probeer ik het ook, en ik vind het ook soms nog een uitdaging. Maar ik betrap mezelf dat als ik wel een keer een gesprekje aanknoop, ik het eigenlijk altijd enorm leuk vind. Mijn boodschap is dan ook: ga vooral het gesprek aan!’

Er is een oude browser gedetecteerd.
Helaas wordt deze website hierbij niet ondersteund. Upgrade naar een nieuwe versie van Microsoft Edge, Google Chrome of Mozilla Firefox om de website te bezoeken.